12:08 EAST OF BUCHAREST Corneliu Porumboiu 18/09/2007

Έχει καταντήσει αηδία πια. Ταινίες δεν βλέπω (η αλλαγή του τόπου διαμονής μου έχει επιπτώσεις και στην ευρύτερη κουλτούρα μου, τι νομίζετε δηλαδή, έτσι απλά είναι αυτά τα πράγματα; Σε λίγο θα αρχίσω να παίζω λύρα και να φοράω μαύρα πουκάμισα ανοιχτά για να φαίνεται ο χρυσός σταυρός (ευτυχώς που δεν έχω τρίχες γιατί το κοντό μαλλί –έστω και κόκκινο-συνηγορεί υπέρ της συγκεκριμένης ενδυματολογικής επιλογής) , βιβλία δεν διαβάζω (προσπαθώ να τελειώσω τον σύντομο εικοστό αιώνα του Χόμπσμπαουμ εδώ και ένα πεντάμηνο περίπου, τι διάολο, το σύντομο ακόμα δεν το έχω δει), τι θέλω και κάνω στο atraktos μπορείς να μου πεις;

Βέβαια, οι εκλογές είναι ένα πολύ καλό θέμα για ανάλυση και έτσι καιρό που έχω να μιλήσω για πολιτική online είναι πολύ πιθανό να αρχίσω από την καταδίκη του δικομματισμού και να καταλήξω με μανούβρες στην επίλυση του παλαιστινιακού προβλήματος, στον ενεργειακό «πόλεμο» της Ρωσίας εναντίον της δύσης και στην απόδοση ευθυνών για τις μεγάλες καταστροφές της Ελλάδας το καλοκαίρι που μας πέρασε. Επειδή όμως α) δεν είναι στήλη πολιτικών αλλά κινηματογραφικών σχολίων (χι χι χι…ε…μάλιστα) β) δεν με φτάνει ο χώρος να παραθέσω τις απόψεις μου περί των τεκταινόμενων και γ) είδα τις προάλλες μία πολύ καλή ταινία (στο Λονδίνο, μην εκπλήσσεστε) και θέλω να σας πείσω να τη δείτε σταματάω εδώ την ασύνδετη μπούρδα και ξεκινάω να μιλάω για το 12:08 East of Bucharest.

Πρόκειται για μία ρουμάνικη ταινία που σατιρίζει την αντιμετώπιση της κατάρρευσης του καθεστώτος Τσαουσέσκου από τους κατοίκους μίας μικρής επαρχιακής πόλης κοντά στο Βουκουρέστι. Και για να είμαι περισσότερο σαφής (μια και η αποδοχή ή η απόρριψη ενός δικτατορικού καθεστώτος από το λαό δεν ξέρω αν μπορεί να αποτελέσει καθολικό θέμα μίας σατιρικής ταινίας) σατιρίζει την άποψη που έχουν οι κάτοικοι της συγκεκριμένης πόλης για το αν έγινε ή όχι επανάσταση στον τόπο τους, τουτέστιν αν οι κάτοικοί της βγήκαν στην πόλη πριν την απομάκρυνση του Τσαουσέσκου από την εξουσία στις 12:08 στο Βουκουρέστι.

Πρωταγωνιστής της ταινίας είναι ο δημοσιογράφος του τοπικού σταθμού (ενός φρικαλέου σταθμού, με τρεις ανθρώπους προσωπικό και μία μόνο αίθουσα χρώματος τυπικό σταλινικό ωχρέ) ο οποίος καλεί με αφορμή την επέτειο δύο ντόπιους, τον ηλικιωμένο Πεσκότσι και τον δάσκαλο Μανέσκου οι οποίοι και πρόκειται να εκφράσουν την άποψή τους σχετικά με την διεξαγωγή ή όχι επανάστασης στην πόλη τους καθώς και για το πώς αισθάνονται 18 χρόνια μετά την επανάσταση. Λόγω όμως των ζωντανών τηλεφωνημάτων που ο δημοσιογράφος αφήνει να πραγματοποιούνται, η εκπομπή ξεφεύγει εντελώς από τον στόχο της καταλήγοντας σε ζωντανές αψιμαχίες και σε ανταλλαγή πυρών (έμαθα κι εγώ να μιλάω με γλώσσα παραθύρων –προεκλογική περίοδος ήτοι- και όπως λένε και τα παιδιά στο salata.wordpress.com συνεπής γλώσσα, όλη από σκαλιστό ξύλο).

Η προσωπική μου άποψη έχει ως εξής: η ταινία μου άρεσε πολύ. Τη βρήκα συμπαθέστατη, με χιούμορ, με σαρκασμό αλλά και μελαγχολική λόγω των χρωμάτων (γκρι και ώχρα) που επέλεξε ο σκηνοθέτης να ντύσει την ταινία (άσχετο αλλά ο Coltrane είναι μέγιστος μουσικός, ακούστε το Live at Carnegie Hall με τον Thelonius για να καταλάβετε τι λέω –και άλλα πολλά βέβαια αλλά αυτό ακούω τώρα, τι να κάνουμε  . Νομίζω ότι τελευταία οι χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ έχουν αρχίσει να κάνουν μία προσπάθεια να συμφιλιωθούν με το παρελθόν τους (βλ. Goodbye Lenin) όπως καταδεικνύει και η πολύ φιλότιμη προσπάθεια του Ρουμάνου σκηνοθέτη (…..). Δεν εκφέρει άμεσα άποψη για το προηγούμενο καθεστώς ούτε παρουσιάζει ρόδινα τη σημερινή κατάσταση. Προσπαθεί αποστασιοποιημένα να παρουσιάζει την πραγματικότητα όπως αυτή έχει διαμορφωθεί από ένα καλώς ή κακώς τέτοιο παρελθόν. Η ιστορία δεν παραγράφεται ούτε διαγράφεται ούτε ξαναγράφεται και σημαδεύει τον εκάστοτε λαό. Οι σκηνοθέτες λοιπόν που προσπαθούν να προβάλουν τη σύνδεση αυτή είναι αν μη τι άλλο αξιοθαύμαστοι.

Δέσποινα Καβουσανάκη